Alle teksten de Baas
Leer werken met een woordenboek.Stap voor stap uitgelegd.
Per uitleg een oefening.
Met als slot een leuke opdracht voor buiten of binnen met bewegend leren.
Veel plezier!
Woordenboek werkblad en bewegend leren
https://www.begrijpendlezen.cc/begrijpend-lezen-trainers/
Hier is de nieuwe gratis Download van Begrijpend Lezen – Alle Teksten de Baas. In het document vind je de uitleg van de verschillende werkvormen. Veel plezier!
Vaak gaan lessen in begrijpend lezen in eerste instantie over het oefenen van de leesstrategieën, het vergroten van de woordenschat en het kunnen beantwoorden van de vragen. Maar als je je leesgedrag niet verbetert, dan kun je nog zo’n grote woordenschat hebben of alle signaalwoorden en hun verbanden uit je hoofd kennen, je niveau zal niet of nauwelijks omhoog gaan.
Afgelopen week kwam er een meisje uit groep 7 voor haar eerste les. De eerste vraag die ik stelde, was: “Hoe doe jij dat, als je vragen bij een tekst moet maken?” Want helaas gaat begrijpend lezen daar vaak over: de vragen bij een tekst goed beantwoorden. Ze antwoordde: “Ik kijk altijd eerst naar de vragen en daarna zoek ik per vraag het antwoord in de tekst.”
Ik vertelde dat we dat anders gaan aanpakken en dat ze na afloop mocht zeggen wat ze van deze aanpak vindt. Daarna zijn we op de manier van Alle Teksten de Baas aan de slag gegaan. We bekeken eerst vanuit een helikopteroverzicht de tekst. Top-down dus. Hoeveel tekst is het? En hoeveel vragen? Dit maakt het makkelijker om te starten met lezen, want je weet waar je aan toe bent. Met behulp van het stappenplan lazen we de tekst en maakten we aantekeningen. We beschouwden de tekst als werkdocument, dus we kleurden en schreven erin en waren actief bezig. Ik doe hierbij altijd mee op een eigen tekstblad, waardoor ik het kan voordoen en de leerling kan afkijken en het nadoen.
Na afloop zei ze: “Het is veel makkelijker om de vragen te beantwoorden, nu ik de tekst goed heb gelezen.”
Deze succeservaring is de basis van de rest van de lessen en misschien wel van de hele schoolcarrière.
Na 1 of 2 lessen Alle Teksten de Baas zie je de verandering in het leesgedrag al:
Dit is nog maar het topje van de ijsberg van vaardigheden die kinderen leren bij Alle Teksten de Baas. Denk maar eens aan visuele vaardigheden, werkgeheugenondersteuning, interpreteren van informatie, kennis over tekstsoorten en nog veel meer!
Wil je jouw leerlingen ook helpen om hun begrijpend lezen skills te verbeteren? Word dan trainer Alle Teksten de Baas. Krijg toegang tot lessen, teksten, handleiding, spelletjes en heel veel kennis.
Kijk op de website via onderstaande knoppen.
Wist je dat er ook veel gratis Downloads te vinden zijn bij de blogs? Denk aan sorteertaken of Loco.
Dit helpt enorm bij het verkrijgen van inzicht en overzicht over de informatie. Ook kan het andersom werken: Als je een werkstuk of betoog moet schrijven, maak dan eerst een schema met wat de inhoud gaat worden. Je denkt dan goed na voordat je begint met schrijven.
Als je een schema moet maken, word je gedwongen om goed te kijken in de tekst en de verbanden te leggen tussen verschillende woorden, zinnen en alinea’s. Een supergoede oefening dus om jezelf te verbeteren in het begrijpen van teksten.
Bij de tekst van Jan Schotman van Slimme-teksten.nl heb ik een les gemaakt waarbij de kinderen oefenen met het in schema zetten van een tekst.
Je kunt ook oefenen op onderstaande site:
https://leestrainer.nl/Begrijpend%20lezen/schema/tiseren.htm
Veel plezier en succes!
| Een fragment uit: De telefoon (bron: Alle teksten de baas)
|
11 “Neeee!” Jeroen zocht tevergeefs naar zijn telefoon. Hij was weg. Op zijn
12 hoede liep hij de trap af en ging stilletjes aan de ontbijttafel zitten. De
Het is natuurlijk in deze vraag de bedoeling dat ze dit lezen:
11 “Neeee!” Jeroen zocht tevergeefs naar zijn telefoon. Hij was weg. Op zijn
12 hoede liep hij de trap af en ging stilletjes aan de ontbijttafel zitten. De
Vaak zien ze de puntjes helemaal niet en kijken ze direct naar de regelnummers. Als je ze daarop wijst, gaan ze nadenken.
Regelmatig hoor je dan: moet je daar iets invullen????
en dan is er werk aan de winkel!
Laat de leerling:
Na het zetten van ongeveer 5 puntjes zie je dan de lichtjes in hun ogen verschijnen. Ooooo! Nu snap ik het!
Wat betekent “op zijn hoede”? Waarom was Jeroen op zijn hoede?
De eerste vraag is een woordenschatvraag die geïnterpreteerd kan worden uit de tekst.
De tweede vraag is een oorzaak, gevolg vraag.
Bij beide vragen moet de leerling teruglezen en verder lezen in de tekst om het antwoord te vinden.
Dus leg dit uit voordat de kinderen vragen gaan maken bij een tekst.
Ook als ze al in groep 8 zitten en dit soort vragen al vaker hebben gezien. En ja, het wordt echt uitgelegd op school, maar niet elk kind pikt dit op en onthoudt dit. Ook kom je er maar moeilijk achter omdat het bijna nooit gevraagd wordt aan de leerlingen. Er wordt aangenomen dat ze het wel weten.
Veel succes met de uitleg!
Dit was zomaar een greep uit de training Alle Teksten De Baas. Smaakt het naar meer? Lees dan onderstaande informatie.
Ouders: wil je je kind ook een goede basis meegeven op het gebied van begrijpend lezen? Kijk dan op de website op Vind een trainer. Daar kun je een trainer vinden in de buurt waar je woont. Deze trainers hebben allemaal de cursus gedaan en beschikken over een schat aan kennis en materialen om je zoon of dochter te helpen bij het belangrijkste vak op school!
https://www.begrijpendlezen.cc/trainers
Leerkrachten of RT-ers: Wil je trainer Alle Teksten De Baas worden? Kijk dan op de website op Trainer worden voor alle informatie over de cursus.
Allereerst is een vlotte verwerking van woorden, zinnen en teksten nodig om een tekst beter te begrijpen. Als een leerling nog aan het decoderen is, dus de letters tot woorden maken en de woorden tot zinnen, doet dat een groot beroep op het werkgeheugen. Daarom is het vloeiend kunnen lezen een vereiste om aan het begrijpend lezen te kunnen beginnen. Hiermee bedoel ik dus niet: het maken van vragen bij een tekst. Nee, ik bedoel hiermee vooral het praten over een tekst vanuit bijvoorbeeld je eigen ervaring, denkvragen stellen, van moeilijke woorden de betekenis achterhalen, synoniemen bedenken bij woorden uit de tekst en zo kan ik nog wel even doorgaan. Oefen dus met lezen, lees veel voor en zorg dat het leesplezier wordt ontwikkeld en vergroot.
Naast het vloeiend lezen hebben kinderen een goede woordenschat nodig om gesproken taal en geschreven teksten beter te kunnen begrijpen. Hiervoor is het nodig dat er van jongs af aan al voorgelezen wordt, met de kinderen wordt gepraat over verschillende onderwerpen, indrukken op worden gedaan tijdens buiten spelen, wandelen, autoritjes enzovoort. Praat met de kinderen en leer ze over deze wereld. Zo kunnen ze later hun eigen kennis gaan koppelen aan informatie uit bijvoorbeeld teksten.
Wat daarbij leuk en nuttig is om te doen: schrijf moeilijke woorden met hun betekenis op een groot blad, hang het op een zichtbare plaats en gebruik het woord zo vaak als je maar kan.
Zorg verder ook voor boeken en informatie uit verschillende bronnen over een onderwerp. Hierdoor wordt de woordenschat sneller uitgebreid doordat de kinderen koppelingen binnen dezelfde context kunnen maken.
Tenslotte is het belangrijk dat kinderen zich bewust worden van de waarde van het taalgebruik en zinsbouw. Daarom hieronder 3 oefeningen/spelletjes die hier aan kunnen bijdragen.
Als je bijvoorbeeld het woord VIS neemt en je verandert de V in de P dan verandert onmiddellijk de betekenis van het woord. Hoed – Huid – Zuid enz. Leuk oefeningen voor jonge kinderen.
Neem een zin. Verander de woordvolgorde van de zin. De betekenis kan opeens helemaal anders zijn. Bijvoorbeeld: Moeder gaf Liesje straf. Of Liesje gaf moeder straf. Zie je het voor je? Kinderen vinden dit soort oefeningen vaak heel leuk omdat er hele rare situaties kunnen ontstaan.
Voor deze oefening kun je een werkblad downloaden. Lees de tekst. Verander in de eerste zin een woord. Kijk wat je in de volgende zin moet veranderen en in de zinnen erna. De tekst wordt opeens helemaal anders. Op deze manier zien kinderen dat het gebruik van woorden en de manier waarop zinnen worden geschreven van alles kan doen met een tekst.
In dit gratis te downloaden werkboekje krijg je uitleg wat synoniemen zijn. Maar er wordt vooral uitgelegd waarom we ze gebruiken. Ten eerste gebruiken we synoniemen om een tekst prettiger leesbaar te maken. Door het gebruik van synoniemen creëer je namelijk afwisseling in woorden. Ten tweede kun je woordbetekenissen afleiden door het gebruik van synoniemen. Zo leer je nieuwe woorden zonder woordenboek.
Na de uitleg zijn er 3 opdrachten die je kunt maken. Je oefent in opdracht 1 met het benoemen van losse synoniemen. Dit zijn meerkeuzevragen zoals je ze bij toetsen ook wel krijgt. Vervolgens leer je synoniemen te herkennen in samenhangende zinnen. Tenslotte ga je synoniemen in een tekst te herkennen. Dit is goed om te leren want het helpt je om de tekst beter te begrijpen.
Wist je dat synoniemen vaak worden gebruikt bij vragen bij een tekst? In de vraag staat dan een woord, waarna je in de tekst naar een beschrijving of synoniem moet zoeken. Kijk maar naar dit voorbeeld:
De papegaai
Inhoudsopgave
Harm heeft een papegaai en wil meer weten over de geschiedenis van zijn huis papegaai en waar hij oorspronkelijk vandaan komt. Op welke bladzijdes in dit boek staat deze informatie?
Bij deze opdracht moet je het verband kunnen leggen tussen de betekenis van Afkomst en Geschiedenis en Oorspronkelijk. Als je niet weet wat synoniemen zijn en hoe je de betekenis door deze woorden kunt afleiden, kun je deze vraag niet goed beantwoorden.
Als je alle opdrachten hebt gemaakt, kun je op de laatste bladzijde van dit werkboekje kijken of je het goed hebt gedaan. Daar staan de antwoorden van alle opdrachten.
Veel succes en plezier met de synoniemen!
De sorteertaak is een andere manier van het verwerken van een tekst dan het maken van vragen. Ten eerste is het is veel leuker om te doen. Dat komt doordat de kinderen actief met een tekst bezig zijn: zowel actief in het denken als actief met schaar en lijm. Bovendien is uit onderzoek gebleken dat kinderen veel intensiever met de inhoud van de tekst bezig zijn, waardoor ze de verbanden tussen tekstdelen ook ontdekken. En tenslotte helpt de sorteertaak om vragen bij een tekst makkelijker te beantwoorden. Hoewel die vragen waarschijnlijk niet meer nodig zijn, omdat je ook op deze manier goed kunt zien of een leerling de tekst begrepen heeft.
1. De kinderen lezen de tekst. (evt. met markeren of aantekeningen maken.)
2. Vervolgens knippen ze de woorden die onderaan de tekst in de hokjes staan, los.
3. Daarna gaan ze de woorden die bij elkaar horen in groepjes zetten. Let op: ze mogen zelf bepalen hoeveel groepjes ze maken. Het moet wel gerelateerd zijn aan de tekst.
4. Er staan ook lege vakjes waarin ze zelf woorden kunnen schrijven die ze belangrijk vinden.
5. Als ze dat hebben gedaan, vertellen ze aan iemand anders waarom ze het op die manier hebben gegroepeerd. Dat kan een klasgenoot zijn, de leerkracht, maar ook papa of mama in het geval van thuisonderwijs.
Hieronder kun je de tekst en de sorteertaak gratis downloaden. Veel plezier!
Wil je ook trainer Alle teksten de baas worden? Kijk op https://www.begrijpendlezen.cc/begrijpend-lezen-trainers/
voor meer informatie.
Begrijpend Lezen – Alle teksten de Baas heeft 3 oefenkaarten ontwikkeld om Mini Loco mee te spelen. Met deze kaarten oefen je met Verwijswoorden, Verbindingswoorden(signaalwoord) en de tekstsoorten. Deze Loco Begrijpend Lezen kaarten gratis downloaden van de website. Je hoeft het alleen maar uit te printen. Daarna kun je het meteen spelen. Dus geen knip- en plakwerk, maar gewoon gaaaan!
Veel plezier met spelen en leren!
Heb je de andere blogs van Alle teksten de baas al gelezen?
Deze is heel interessant: Ik zie het, ik begrijp het. https://www.begrijpendlezen.cc/blog/blog-blog/ik-zie-het-ik-begrijp-het/
Over zien en informatieverwerking als basisvaardigheid bij begrijpend lezen.
Wil je ook trainer Alle teksten de baas worden? Kijk op https://www.begrijpendlezen.cc/begrijpend-lezen-trainers/
voor meer informatie.